Historisch

Ze bevat enerzijds de afwisselend open stuifduinen en gefixeerde duinen met struweel en duinbos ten noorden van Koksijde. Aansluitend bij de Noordduinen bevindt zich de ruïne van de cisterciënzerabdij van Ter Duinen, gesticht omstreeks 1107 en in 1128 op deze locatie hervestigd, van waaruit grote delen van de polders in het achterland in ontginning zijn genomen.

De abdij werd opgeheven in 1796 tijdens de Franse Revolutie. In de ruïneuze toestand zijn op basis van verschillende opgravingscampagnes onder meer de abdijkerk, de grote kloostergang, de waterput, de gang en het gebouw van de lekebroeders, de keukens, het prelaatshuis en het gastenhuis blootgelegd. Dicht bij de abdijruïne bevindt zich ook een historisch veldkapelletje, genaamd 'Baldjes-Kruis'.

In de Noordduinen staat ook de Zuid-Abdijmolen of zogenaamde 'Lootvoetmolen', die de Noordduinen domineert vanaf een duintop. Het betreft een 18de-eeuwse houten staakmolen die uit Houtem (Veurne) overgebracht is naar de plaats van de oorspronkelijke windmolen van de Abdij ten Duinen.

De Koning Leopold III-laan loopt dwars door de Noordduinen en splitst het duingebied in twee delen. In beide delen zijn nog sporen van vroegere vissershuisjes terug te vinden. In de zuidrand van de Noordduinen zijn militaire gebouwen van de luchtmachtbasis van Koksijde ingeplant. Aan de Robert Vandammestraat is ook een Britse militaire begraafplaats uit de Eerste Wereldoorlog gelegen, oorspronkelijk aangelegd door de Fransen. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog werd deze begraafplaats gebruikt

Visueel

Je hebt panoramische zichten op de hoogste punten, richting zee en binnenland. Duinen vormen kleine afgesloten gehelen binnen de bebouwing, waarin het in de duingebieden zelf sterk afgesloten is en waar je een minimaal zicht hebt.

Ruimte en structuur

N34 en de N8 zijn structurele lijnelementen. De noordduinen worden ingesloten door bebouwing, waar er in de duinen zelf ook nog eens verschillende campings bevinden die het duinengebied verstoren.

Geologie

Quartair

                 Holoceen

                                      Zand en Klei

Fysisch

Hier komt er een pannensysteem voor, die gevormd wordt door de werking van de wind in het zand. Het duingebied is geheel omsloten door bebouwing, campings en een militaire basis. Toch is het een bijzonder natuurgebied, er komen zeldzamen planten voor, zoals: Rond wintergroen, Kleine ruit, Ruige scheefkelk, Walstrobremraap

Ook bij de vogels komen er zeldzame soorten voor, zoals: Nachtegaal, Grasmus, Braamsluiper, Graspieper, Sprinkhaanzanger

De jonge duinen bestaan uit een paraboolduingordel met enkelvoudige en samengestelde paraboolduinen en loopduincomplexen met de eraan verbonden “uitblazingsvallei”.

De kern van een paraboolduin ligt in het oostelijk deel van het duinencomplex de Noordduinen, nabij de Helvetiastraat en Abdijstraat; ten westen hiervan geassocieerd met het praboolduin, ligt het deflatieoppervlak, een grotendeels gefixeerde pannenduin.

Het gebied tussen de Abdijstraat en Zeelaan maakt deel uit van de pannenvloer geassocieerd met het volgende meer oostelijk gelegen paraboolduinsysteem van de Hoge Blekker.

Binnen het duinencomplex liggen twee jonge pannes, de ene nabij de abdijmolen, de andere aan de noordzijde van het militair domein.

Gesteund op interpretatie van de luchtfoto’s van de WOI (1918), dateren beide pannes van na WOI.

Bodem

Aan de zuidzijde van de Noordduinen bevindt zich een duinpanne die grotendeels ontgonnen is als landbouwland. Men heeft deze duingronden geëgaliseerd en in kleine smalle percelen verdeeld voor landbouw. De pannegronden hadden voldoende vochtige omstandigheden in de zomer om akkerbouw toe te laten, wat niet het geval was voor de duinkammen en hun hellingen. Rond de percelen stond perceelsrandbegroeiing met doornige struiken, knotbomen en houtkanten om de akkers te beschermen tegen het vee dat tot de 19de eeuw vrij graasde in de duinen. Momenteel liggen de voormalige akkerlanden onder weiland maar de perceelsrandbegroeiing en de smalle perceelsvormen zijn vrij goed bewaard gebleven. In Vlaanderen zijn duingronden die nog als landbouwland in gebruik zijn eerder zeldzaam. De weinige bebouwing bestaat uit kleinschalige boerderijtjes. De kleinschaligheid en authenticiteit van deze percelen bepalen de historische en esthetische waarde van dit relictlandschap.