Hoogland tussen Esen en Zarren
Het landschap van het Hoogland tussen Esen en Zarren kan ruwweg in drie gebieden ingedeeld worden. Het noordelijk deel, ligt in een vlak gebied langs de Handzamevaart en de Zarrebeek. In dit weidegebied liggen broekgebieden, zoals de Betoosterse Broeken, die 's winters soms overstromen. Door het zuidelijk deel van Zarren en Esen loopt een heuvelrug, de Midden-West-Vlaamse Heuvelrug, die vanuit Esen zuidoostelijk door Zarren en Staden
Historisch
In 1858 werd de spoorlijn aangelegd en kwam het Station Esen tot stand. Het station van Esen (aan spoorlijn 73) werd aan het begin van de Eerste Wereldoorlog vernietigd door Duitse troepen.
In 1914 werd dit gebied door de Duitsers ingenomen. De bevolking werd gedeporteerd en het Esenkasteel werd door de Duitsers tot vesting omgebouwd.
In 1918 werd dit gebied bevrijd. De geallieerden omsingelden aldus Diksmuide, dat ook snel bevrijd werd. Esen was grotendeels vernietigd, maar na de oorlog begon de heropbouw.
Visueel
Diksmuide is een landmark (Ijzertoren) in de omliggende vallei en Rug van Westrozebeke zijn overal zichtbaar. Op de randen van de Handzame vallei is nog semi-bocagelandschap aanwezig. In het gebied zelf is dit bocagelandschap grotendeels verdwenen.
Ruimte en structuur
Handzamevaart als oriëntatielijn.
Geologie
Eoceen
Quartaire bedekking
Fysisch
Het Hoogland tussen Esen en Zarren ligt tussen de Handzamevallei en de Rug van Westrozebeke. Dit gebied ligt aan de noordzijde van de Rug van Westrozebeke op een hoogte van ongeveer 7 meter. In het noorden ligt de lagere vallei van de Handzamevaart, een ingepolderde voormalige arm van de Ijzervallei. Hier liggen de Betoosterse broeken en het Esenbroek op een hoogte van ongeveer 5 meter.
Bodem
De Betoosterse broeken en het Esenbroek op een hoogte van ongeveer 5 meter. Het gebied behoort tot Zandlemig Vlaanderen en de hoogte loopt op tot bijna 40 meter. Hier vindt men vooral akkerbouw.